Mambai language (Timor)

From Wikipedia, the free encyclopedia
Mambai
RegionEast Timor
Native speakers
130,000 (2010 census)[1]
Language family
Austronesian
Language codes
ISO 639-3mgm
Glottologmamb1306
ELPMambae
Mambai.png
Distribution of Mambai mother-tongue speakers in East Timor
An illustration of Tetum language (left), Mambai language (center) and Portuguese language (right) being compared to one another.

Mambai language is spoken by the second largest ethnic group in East Timor, the Mambai people. The language is also called Mambae or Manbae.

Phonology[]

Consonants[]

Labial Alveolar Velar Glottal
Stop voiceless p t k
voiced b d ɡ
Nasal m n
Fricative f s h
Trill r
Approximant l
  • /r, h, k/ can also be heard as [ɾ, ħ, ʔ].
  • /p, k/ can also be heard as aspirated [pʰ, kʰ].
  • /d/ is also heard as a voiced post-alveolar stop [d̠].
  • /t/ is slightly aspirated [tʰ] before mid and low vowels. /t/ can also have an allophone [ts] when preceding high vowels.[2]
  • The plosives /p, b, t, d, k/ are unreleased [p̚, b̚, t̚, d̚, k̚] in word-final position.[3]

Vowels[]

Front Central Back
Close i u
Close-mid e o
Open-mid ɛ ɔ
Open a
  • /i, u/ can also have shortened allophones [ɪ, ʊ].[4][5]
Diphthongs
Front Central
Close ai au
Mid ei ae ao

Dialects[]

Mambae can be divided into 3 dialects according to Fogaça (2017):[6]: 82

Northwest
  • Liquiça: Bazartete
  • Ermera: Hatulia
  • Ermera: Railaco
Northeast-Central
  • Aileu: Laulara
  • Aileu: Vila Grupo
  • Aileu: Liquidoe
  • Ainaro: Hatu-Builico
South
  • Ainaro: Hato-Udo
  • Manufahi-Same: Letefoho
  • Manufahi-Same: Betano


Examples of dialectal variation in Mambae:[6]

Numerals
Numeral Northeast-Central Northwest South
1 iid iid iid
2 ruu ruu ruu
3 teul teul teul
4 faat paat faat/paat
5 liim liim liim
6 neen hohon iid liim nai-ida
7 hitu hohon ruu liim nai-rua
8 ualu hoho teul liim nai-telu
9 sia hoho paat liim nai-fata/pata
10 saguul sakuul saguul
20 rua nuul guul ruu (saguul) haet rua
30 teul nuul guul teul (saguul) haet teul
40 faat nuul guul paat (saguul) haet faat/paat
50 lima nuul guul liim (saguul) haet liim
Pronouns
Pronoun Northeast-Central Northwest South
1.SG au au au
2.SG iit iit iit
3.SG ua ua ura
1.PL, inclusive iit iit iit
1.PL, exclusive aem aem aem
2.PL iim iim iim
3.PL roo roo room
Lexicon
Gloss Northeast-Central Northwest South
‘house’ pada fada uum
‘short’ bloko pada bada
‘wet’ broe tita era
‘dirty’ kiniri rae foer
‘many’ doto klen rini
‘lie (fib)’ bea rau halaet
‘eat’ mua muu aa
‘banana’ muka mua muu

Comparison of selected body part words in Mambae dialects:[6]

gloss Liquiça (Bazartete) Ermera (Hatulia) Ermera (Railaco) Aileu (Laulara) Aileu (Vila Grupo) Aileu (Liquidoe) Ainaro (Hatu-Builico) Ainaro (Hato-Udo) Manufahi-Same (Letefoho) Manufahi-Same (Betano)
mouth gugun gugun gugun kukun kukun kukun kukun kuku kuku kuku
arm liman liman liman niman niman lima liman lima lima lima
elbow lima sikun liman sikun siun nima siun nima siun lima siun lima siun lima sikun lima siku lima siku
shoulder kabaːs kabasan kabasan kabaːs kabasa kabasa kabaːs labaːs kabaːs au balaːs
head gnutan glutan ulun ulun ulun ulun glutan ulu ulu hatu ulu
headache gnutan baːn glutan baːn glutan baːn ulun baːn ulun baːn glutan baːn glutan baːn ulu hatusae ulu hatusae ulu hatusae
hair ulu nɔɾan ulu laun ulun ulun lahon ulu nɔɾa ulun noran ulun ulu ulu ulu noɾa
black hair ulu meta ulu meta ulu meta ulun meta ulu nɔɾa mɛta ulun meta ulun meta ulu meta ulu mɛta ulu laha meta
flesh (human) ɛta lɔlon etan etan etan ɛtan etan ɛtan eta lɔlo ɛta lɔlo eta lolo
heart hua huan huan huan huan huan huan hua hua hua
back hɔhon tɛten hoho teten hɔhon hoho tɛten hɔhon hoho tɛten asa hɔho hɔhɔ tɛte hoho
tooth nipan nipan nipan nifan nifan nifan nifan nipa nifa nifa
finger lima huan lima huan lima huan nima huan lima huan lima kakun lima huan lima hua lima hua lima hua
liver aten aten aten aten aten aten aten ate ate ate
tongue lamalaun lamalaun lamalau lamalaun laman lamalaun lamelaun lama lama lama
hand liman liman liman niman niman liman liman lima lima sanak lima
nose ilu ilun ilun inun inun ilun inun ilu ilu ilu
eye matan matan matan matan matan matan matan mata mata mata
ear teliga tligan tliga kikan kika nɔɾan tika noɾan kikan teliga teliga teliga
bone rui ruin ruin ruin ruin ruin ruin rui rui rui
foot ɔen oen ɔen ɔɛn ɔɛn ɔɛn ɔɛn oe ɔɛ
skin litan eta litan litan litan litan litan litan tia tia eta tia
leg ɔen oen ɔen ɔɛn ɔɛn ɔɛn ɔɛn oe ɔɛ
neck tgeun tgeun tgeun tgeun tgeun kdeun tgeu tegeu tegeu
blood laɾa laɾa laɾa laɾan laɾa lalan laɾan laːr lara laːr

References[]

  1. ^ Mambai at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. ^ Hull, Geoffrey (2003). Southern Mambai. Instituto Nacional de Linguística of the Universidade Nacional Timor Lorosa'e.
  3. ^ Fogaça (2013)
  4. ^ I Nengah Sukarnyana; I Made Denes; I Wayan Sudiartha; Ni Wayan Sudiati (1997). Struktur Bahasa Mambai [Mambai Language Structure] (in Indonesian). Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa. ISBN 979-459-777-5 – via repositori.kemdikbud.go.id.
  5. ^ Hull, Geoffrey (2001). Mambai Language Manual (Ainaro dialect). Dili: Sebastião Aparício da Silva Project.
  6. ^ Jump up to: a b c Fogaça (2017)

Further reading[]

External links[]

Retrieved from ""